آخرین به روز رسانی: شنبه 1 اردیبهشت 1403 |
آخرین به روز رسانی: شنبه 1 اردیبهشت 1403 |
پیشینه
بانی و تاریخ بنای اهواز مشخص نیست. عیلامیان در 4000 سال قبل در حدود فعلی اهواز، شهری بنام اوکسین بنا کرده بودند. اردشیر ساسانی به تجدید بنای این شهر اقدام نمود. شهر در اصل هرمزاردشیر نام داشته و در منابع تاریخی بهصورت هرمزاوشیر هم گفته شده است.
میگویند که که اردشیر ساسانی دو شهر جدید در کنار هم بنا کرد که یکی را هرمز¬اردشیر و دیگری را اوجستان نامید. همین واژه اوجستان بود که به عربی هوز و جمع آن اهواز شده است. این شهر تا اواخر قرن پنجم هجری آباد بود و پس از آن رو به ویرانی نهاد. در زمان ناصرالدین شاه در نزدیکی شهر قدیم اهواز شهرکی بندری ساختند و بهنام ناصرالدین شاه، شهر ناصری نام نهادند. از سال 1314 به تصویب هیأت وزیران، اهواز نامیده شده است. نامهای قدیمی اهواز اکسین، تاریانا، هرمزاردشیر، رامشهر و ناصری یا ناصریه بوده است. احداث راهآهن سراسری و تأسیسات اکتشاف نفت سبب توسعه و پیشرفت اهواز گردید.
اهواز در روزگار ساسانیان از شهرهای مهم خوزستان بهشمار میرفت و از مراکز عمده صنایعنساجی خوزستان بود و یکی از کانونهای مسیحیت در ایران و از اسقفنشینهای خوزستان محسوب میشد. علاوه بر این، این شهر از مراکز عمده بازرگانی بوده، و نیز بهواسطهی واقعشدن در کنار رود کارون- که قابلیت کشتیرانی داشته- محل مناسبی برای تجمع مالالتجاره و داد و ستد بهشمار میرفته است.
موقعیت جغرافیایی
اهواز یکی از کلانشهرهای ایران و مرکز استان خوزستان است. این شهر در موقعیت جغرافیایی 31 درجه و 20 دقیقه عرض شمالی و 48 درجه و 40 دقیقه طول شرقی، در بخش جلگهای خوزستان و با ارتفاع 18 متر از سطح دریا واقع شده است.
شهر اهواز با مساحت 18650 هکتار، بهعنوان یکی از شهرهای وسیع ایران، محسوب میشود. شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب که بزرگترین تولیدکننده نفت ایران بهشمار میآید، در اهواز مستقر است همچنین شرکت ملی حفاری ایران که بزرگترین شرکت حفاری کشور محسوب میشود در اهواز مستقر است.
رودخانه کارون پرآبترین رودخانه ایران، با سرچشمهگرفتن از کوههای بختیاری، با ورود به اهواز، این شهر را به دو بخش شرقی و غربی تقسیم میکند. این رود با طول 950 کیلومتر طولانیترین رودی است که تنها در داخل ایران قرار دارد.
جاذبههای تاریخی و گردشگری
از سال 1310 تا کنون 39 بنا و محوطه تاریخی در شهر اهواز ثبت ملی شده است. از جمله این بناها میتوان به بقایای شهر تاریخی هرمز اردشیر مربوط به دوره ساسانیان اشاره کرد. اما پس از آن بناهای دیگری به این لیست افزوده شد که برخی از آنها عبارتند از: آستانه متبرکه علی بن مهزیار اهوازی، بنای معینالتجار، پل سفید، دانشکده ادبیات و علومانسانی، ساباط جنب خانه معینالتجار، هشت بنگله (منازل سازمانی راهآهن)، منازل مسکونی راهآهن، پل سیاه، دانشسرای مقدماتی پسران، کارخانه ریسندگی و بافندگی، منزل نفیسی، دبیرستان شاپور، هتل قو، منزل ماپار، میدان چهارشیر، بیمارستان امامخمینی، منزل دادرس، مغازه قزلباش، خانه منشیزاده، بالکن مهدیان، سرای عجم، ساختمان گمرک، سقاخانه، خانههای بانک ملی شماره 1، 2 و3، ساختمان جهاد، ساختمان فرمانداری، ساختمان صنایعدستی خوزستان و مسجد تاریخی و بافت عامری.
از جاذبههای شهرستان اهواز میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
سیلوی اهواز از مهمترین بناهای مهندسی ساز این شهر در دوره پهلوی اول ساخته شد. پارک لاله، پارک جزیره و پارک ساحلی سه پارک مشهور ساحل کارون در اهواز هستند. طولانیترین و زیباترین آبشار مصنوعی در اهواز بر روی رودخانه کارون قرار دارد که نصب فوارههای آب بر کناره پل هفتم اهواز و تلفیق فوران آب با نورهای رنگی که از آن منعکس میشود و بازی آب و نور باعث شده که مردم، پل هفتم و پارک پیرامون آن را برای تفریح و گردش انتخاب کنند. پارک کوهساران که به بام اهواز معروف است و در قسمت شرقی شهر قرار دارد، بقعه متبرکه علی بن مهزیار اهوازی، یکی از مراکز فروش فلافل، سمبوسه و کپه واقع در خیابان انوشه لشکرآباد اهواز، پل غدیر (کابلی)، گورستان زرتشتیان، موزه هنرهای معاصر و شادروان یا سد اهواز.
صنایعدستی
در شهرستان اهواز محصولات تولید شده از حصیر و خرما از جایگاه ویژهای برخوردارند. یکی از صنایعدستی مشهور اهواز، میناکاری بر فلزات طلا، نقره و قلمزنی بر آن است. بهواسطهی ارزش و اهمیت این صنعت دانش میناکاری در فهرست میراث ناملموس کشور ثبت شده است. همچنین میتوان به میناکاری صابئین مندایی در اهواز که منحصر بهفرد بوده و دارای نشان یک ریاست جمهوری است، گلیمبافی، قالیبافی (تابلو)، حصیربافی، بوریابافی، معرق، محرق، سفالگری، مشبک، کپوبافی، سازسازی، سراجی، تراش سنگهای قیمتی و نیمهقیمتی، البسه محلی، انواع عروسکهای دستساز، شیشهگری با حرارت مستقیم و ... اشاره کرد. بازارچه صنایع دستی اهواز(یادبود سرادر شهید هادی کجباف در خیابان امام خمینی شرقی، خیابان یوسفی، جنب اداره کل میراث فرهنگی خوزستان واقع شده است و پذیرای علاقمندان به صنایع دستی و هنرهای سنتی است.
پل سیاه | خانه ی ماپار | سه گوش |
سیلو | کشتی | آرامگاه لهستانی ها |
آرامگاه لهستانی ها | پل رنگین کمان | پل سفید |