در روز دوازدهم ماه محرم (سومین روز ازشهادت کاروان کربلا) هرسال در برخی از شهرهای استان خوزستان و از جمله شوشتر، مراسم آیینی خاکسپاری و دفن شهدای کربلا برگزار می‌شود.
آیین سنتی تدفین شهدای کربلا یکی از آیین‌های سنتی شهر شوشتر است که از دیرباز در این شهر باحضور ده‌ها هزار نفر از عزاداران و عاشقان حسینی در روز دوازدهم ماه محرم برگزار می‌شود و همچنان ادامه دارد.
این مراسم که به عنوان یکی از مواریث معنوی شهر شوشتر در سال 1391 به ثبت‌ملی رسید، در عصر روز سوم شهادت، چند ساعت مانده به غروب آفتاب، باحضور مردم و عزاداران در محل میدان امام‌زاده عبدالله و با خوانش اشعار و مرثیه‌های مربوط به این واقعه آغاز و با دفن نمادین شهدای واقعه کربلا به پایان می‌رسد.
دسته‌های سینه‌زنی، زنجیرزنی و هیئت‌های بزرگ و کوچک شوشتر در این مراسم شرکت و باحضور خود هرسال به این آیین حال و هوای خاصی می‌بخشند.
بعد از واقعه کربلا، کسی از ترس یزید جرات نمی‌کرد تا بدن‌های مطهر یاران امام حسین(ع) را به خاک بسپارد، تا این‌که گروهی از زنان قبیله بنی‌اسد که در غاضریه، روستایی نزدیک به فرات زندگی میکردند، نزد پیکرهای پاک امام حسین(ع) و یارانش حاضر شدند و بر آنان نماز گذاردند و آنان را به خاک سپردند.
این آیین که به شکل نمادین برگزار می‌شود، در واقع بازسازی واقعه دفن پیکر مطهر شهدای کربلا است که تاریخ آغاز و بازسازی این‌گونه وقایع به دوران صفویه بازمی‌گردد.
در کتب مربوط به دوران صفویه و دیگر نوشته‌های مربوط به شوشتر، شرح برگزاری مراسمات آیینی و دینی که در این شهراز دیرباز برگزار می‌شد به روشنی آمده است و وجود همین اسناد باعث شده است تا این شهر از لحاظ مذهبی و تاریخی دارای جایگاه ویژه‌ای باشد؛ شهری که در گذشته‌های دور با نام دارالمؤمنین خوانده و شناخته می‌شده است و همچنان این عنوان تاریخی را با خود داشته و خواهد داشت.
از دیگر مراسمات آیینی شهر شوشتر که در ماه محرم برگزار می‌شود، می‌توان به مراسم نخل مقام امام حسین(ع)، نصب پرچم شب اول مام محرم، مقتل‌خوانی مسجد آل‌طیب، ای واویلاخوانی، سبیل عطشان و ... نیز اشاره کرد.
*یادداشت از علی‌محمد چهارمحالی ـ رییس اداره میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی شوشتر
