بیستم خرداد سال 1400 اگرچه همانند سال قبل آمیخته با سایه ویروس کرونا است اما فعالیت، تلاش، جدیت و هنرمندی همه اهالی گرانقدر صنایع‌دستی خوزستان باعث شد چراغ این هنرصنعت همچنان فروزان باشد.
استان خوزستان با رنگین‌کمانی از صنایع‌دستی و هنرهای سنتی، همواره یکی از استان‌های پیشرو در این صنعت بوده است و هنرمندان پرافتخار عرصه هنر صنعت دست این خطهی همیشه جاودان و سرافراز که هر هنرمندش دنیائی از هنر ناب ایرانی اسلامی است جلوه‌های متنوعی از این صنعت را به نمایش می‌گذارند. در کنار این موضوع، معاونت صنایع‌دستی اداره‌کل میراث‌فرهنگی خوزستان نیز به عنوان متولی صنایع‌دستی استان همواره چراغ‌راه و حامی صنعتگران بوده است و تلاش می‌کند تا با اقدامات و فعالیت‌های سالانه خود، در راستای توسعه صنعت صنایع‌دستی و پیشرفت هنرمندان آن گام بردارد.
20 خرداد به عنوان روز جهانی صنایع‌دستی و آغاز هفته صنایع‌دستی در ایران نام‌گذاری شده است و این موضوع بهانه‌ای شد تا اقدامات معاونت صنایع‌دستی خوزستان در یکسال گذشته را مرور کنیم که در ادامه به آن پرداخته می‌شود.
مشارکت و برگزاری نمایشگاه‌ها
شکرالله قاسمی معاون صنایع‌دستی مدیرکل میراث‌فرهنگی خوزستان با اشاره به عملکرد این معاونت در سال 1399 اظهار می‌کند: «در بُعد نمایشگاهی، سال گذشته حضور صنعتگران استان را در سه نمایشگاه ملی و استانی داشتیم که از این تعداد یک نمایشگاه به صورت مجازی و دو نمایشگاه روی عرشه کشتی در شهرستان خرمشهر و با رعایت کامل شیوه‌نامه‌های بهداشتی ابلاغ‌شده از سوی ستاد ملی مقابله با کرونا برپا شد؛ همچنین در این سال صنعتگران استان در جشنواره مشارکتی "فیروزه" که به صورت مشترک با اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خوزستان برگزار شد نیز حضور فعال داشتند.»
صدور مجوزهای چهارگانه
معاون صنایع‌دستی مدیرکل میراث‌فرهنگی خوزستان درخصوص آمار مجوزهای چهارگانه صنایع‌دستی در سال 99 نیز می‌گوید: «طی این سال، 617 مورد صدور پروانه تولید انفرادی، 318 مورد تمدید پروانه تولید انفرادی، 9 مورد صدور پروانه تولید کارگاهی، سه مورد تمدید پروانه تولید کارگاهی، یک مورد صدور مجوز تأسیس کارگاهی، یک مورد تمدیدمجوز تأسیس کارگاهی، 380 مورد صدور کارت شناسایی صنعتگران و یک مورد تمدید کارت شناسائی صنایع‌دستی در عملکرد این معاونت به ثبت رسید.»
116 صنعتگر بیمه‌شده طی دو سال
او در ادامه به بیمه صنعتگران و شاغلان صنایع‌دستی اشاره کرد و افزود: «در بازه زمانی ساله‌های 97 تا 99 تعداد 116 نفر را در صندوق بیمه اجتماعی به ثبت رساندیم و 565 نفر نیز از صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان و عشایر بهره‌مند شدند.»
پرداخت تسهیلات برای حمایت از صنعتگران صنایع‌دستی
قاسمی درباره اعطای تسهیلات به شاغلان صنایع‌دستی برای حمایت از صنعتگران صنایع‌دستی نیز تصریح کرد: «در حوزه مشاغل خانگی (پشتیبان)، مبلغ 23هزار و 100میلیون ریال به 36 نفر اعطاء شد؛ این در حالی است که 48 نفر نیز مبلغ 10هزار میلیون ریال برای دریافت تسهیلات بنیاد برکت معرفی شده‌اند و 97 نفر نیز برای دریافت تسهیلات کرونا در انتظار دریافت تسهیلات خود هستند. همچنین 80 نفر نیز برای تسهیلات بلاعوض معرفی شدند که از این تعداد 23 نفر مجموعاً مبلغ 924 میلیون ریال دریافت کردند و مراحل پرداخت به 57 نفر به مبلغ 2هزار و 440 میلیون ریال نیز درحال انجام است.»
برگزاری کلاس‌های آموزشی
او خاطرنشان کرد: «در حوزه آموزش نیز اقدامات خوبی در سال ۱۳۹9 انجام شد که در میان آن‌ها می‌توان به آموزش کوتاه‌مدت شهری، روستایی و عشایری در 22 رشته بومی و غیربومی برای 27 شهرستان و روستاهای تابع اشاره کرد که در این آموزش‌ها در مجموع یک‌هزار و 805 نفر به صورت برخط آموزش دیدند که از این تعداد یک‌هزار و 548 نفر هنرآموخته خارج شد و برای یک‌هزار و 539 نفر نیز گواهینامه صادر شد.»
معاون صنایع‌دستی مدیرکل میراث‌فرهنگی خوزستان همچنین به برگزاری آموزش‌های عمومی شاغلین به صورت برخط در سال 1399 اشاره می‌کند و می‌افزاید: «این آموزش‌ها توسط بخش خصوصی انجام شد و طی آن در مجموع 212 نفر مرد و زن از این آموزش‌ها بهره‌مند شدند که از این تعداد 26 نفر در بخش "استاندارد کارگاه و مواد"، 16 نفر در بخش "مدیریت تولید و بازرگانی"، 12 نفر در بخش "کارآفرینی و ایجاد کسب و کار"، 14 نفر در حوزه "اصول و مبانی طراحی محصول"، 22 نفر در بخش قوانین و مقررات اداری و حمایتی، 18 نفر در بخش "مدیریت تجارت و کسب‌وکار" و 40 نفر نیز در حوزه "آشنایی با ارائه محصولات صنایع‌دستی" آموزش دیدند.
پروژه‌های توسعه و ترویج
او اظهار کرد: «پروژه‌های ثبت شهرهای ملی بوریابافی (رفیع) و احرامی‌بافی (شوشتر) نیز که در سال 1398 ثبت مشروط شده بودند، از سال گذشته تاکنون همچنان در دست اقدام هستند.»
قاسمی در ادامه از پروژه‌های توسعه و ترویج سال 99 نام برد و گفت: « طراحی و چاپ تمبر آثار شاخص صنایع‌دستی استان خوزستان و اهداء به موزه‌های تمبر سراسر کشور، تجلیل از صنعتگران دارای نشان ملی مرغوبیت در سال 98، تبلیغات محیطی به مناسبت روز جهانی صنایع‌دستی، تجلیل از پیشکسوتان و حامیان صنایع‌دستی، عقد قرارداد در راستای ثبت دزفول به عنوان شهر جهانی کپوبافی و پیگیری موضوع، طرحای و نمونه‌سازی محصولات صنایع‌دستی در رشته‌های زیورآلات سنتی و دستبافتههای بختیاری، پیگیری باززنده‌سازی رشته ترکه‌بافی، پیگیری روند پروژه ثبت شهرستان اندیکا به عنوان شهر ملی دستبافتههای عشایر بختیاری و اجرای پروژه ثبت نشانه جغرافیایی برای سه رشته‌شهر کارت‌بافی اندیکا، سفره‌آردی اندیکا و چوقای اندیکا از این دست فعالیت‌های حوزه توسعه‌ترویج معاونت صنایع‌دستی خوزستان بودند.
افزایش صادرات صنایع‌دستی استان نسبت به سال 98
او در پایان خاطرنشان کرد: «آمار صادرات صنایع‌دستی در سال ۱۳۹9 6.5 میلیون دلار و در رشته‌های گلیم، زیلو، حصیر بوریا، زیورآلات سنتی، سفال، شیشه دست‌ساز و مصنوعات مسی بود که این آمار نسبت به مدت مشابه سال قبل آن حدود یک میلیون‌دلار افزایش داشته است.»
جای‌جای استان زرخیز خوزستان نشانه‌هایی کم‌نظیر از هنرهای ناب صنایع‌دستی و هنرهای سنتی است که همه ما به داشته‌های غنی آن می‌بالیم.
بیستم خرداد سال 1400 اگرچه همانند سال قبل آمیخته با سایه ویروس کرونا است اما تلاش و جدیت و هنرمندی همه اهالی گرانقدر صنایع‌دستی باعث شد چراغ این هنرصنعت همچنان فروزان باشد و قدم‌های مؤثر و هدف‌گذاری شعار سال یعنی تولید، پشتیبانی‌ها و مانع‌زدایی‌ها نیز همین تلاش‌ها و هنرمندی‌های هنرمندان حوزه صنایع‌دستی بشمار می‌رود که همگان را بر آن می‌دارد تا بیش از پیش به صنایع‌دستی و هنرهای سنتی مردمان شریف استان توجه کنیم. بدون تردید آوردن صنایع‌دستی در سبد خانوار، چرخه اقتصادی این هنر و جهش تولید را تضمین خواهد کرد.
گزارش از سیدجواد خراسانی ـ خبرنگار روابط‌عمومی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خوزستان
